Hơn 35 năm sau khi tốt nghiệp Đại học, trong dịp về dự Kỷ niệm 60 năm Ngày thành lập Trường Đại học Tổng hợp Huế, giữa hàng ngàn cựu sinh viên, tôi vẫn nhận ra chị với tà áo dài của Huế nhưng mang màu hoa anh đào nhẹ nhàng và duyên dáng, mà trước đó, cũng tại lần kỷ niệm 55 năm của Trường (năm 2012), chị đã có bài phát biểu đại diện cựu sinh viên khiến Thầy Cô và những người bạn cùng thời đều xúc động và không cầm được nước mắt.
Trồng cây nào ăn quả nấy
Gia đình bà Thưởng chỉ là một gia đình lao động bình dân trong một khu tập thể thuộc phường Láng Hạ, quận Đống Đa. Ông nhà mất sớm, mình bà vật lộn xoay đủ nghề để nuôi ba đứa trẻ mồ côi cha.
Do hoàn cảnh khó khăn, thiếu thốn, cả mấy người con trai và gái của bà đều chỉ có thể học hết cấp phổ thông trung học là ra đi làm thợ, làm thợ bên ngoaì chứ cũng không đủ điều kiện xin vào làm ở các cơ quan xí nghiệp nhà nước hay cả doanh nghiệp tư nhân. Nghĩa là họ phải lăn lộn kiếm sống khá vất vả, chật vật, phải va chạm nhiều với cảnh chợ búa, thương trường. Nhưng qua hàng chục năm ròng, tới nay gia cảnh của nhà bà hầu như đã khấm khá lên rất nhiều, thuộc diện đã có bát ăn bát để. Bà bán một gánh phở, bún miến mì sáng cũng đủ tiền chợ búa và dành để lo việc hiếu hỷ, giỗ tết. Rồi các con cũng phụ đỡ vào. Kinh nghiệm gìn giữ tổ ấm gia đình của bà ở đây là gì?
Nhiều lúc gặp chuyện không ưng ý, tôi cũng bực mình lắm, toan mắng cho đám trẻ một trận. Nhưng rồi dằn lòng lại, tôi tạm lánh vào trong buồng hay kiếm một việc gì để động chân động tay cho nguôi quên. Sau rồi tôi nghĩ lại, con mình đã mất cha, chỉ còn trông vào mẹ, Nay mà mình nặng lời mắng mỏ chì chiết chúng, chúng sinh tủi thân, rồi ra nghĩ quẩn, làm điều dại dột hay theo bạn xấu làm càn, thì hậu quả dẫn đến như thế nào, nghĩ mà đâm sợ. Thế là nguôi ngoai dần. sau này chọn lúc mẹ con vui vẻ, tôi lại lựa lời nhẹ nhàng bảo ban chúng.
Công cha như núi Thái sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con
Anh em như thể chân tay
Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần
Biết bao năm tháng, khi nuôi con nhỏ rồi nuôi cháu nhỏ, bà Thưởng đã ru rín chúng bằng bao câu ca thấm thía những nỗi niềm như thế.
Sang năm mới rồi, cô con dâu nhà bà Thưởng đã hết cữ kiêng gái đẻ và đã đỡ vứơng bận chuyện nuôi con nhỏ, nên đã có thể giúp mẹ chồng chuyện cơm nước, hàng họ sớm tối. Bởi vậy, bà Thưởng nom có vẻ nhàn nhã hơn. Chiều chiều, người xóm phố đã thấy bà cầm chiếc quạt nan, hai tay ôm cháu đi rong trong khu vườn hoa gần nhà. Cô con dâu chạy theo đưa cho bà mẹ chồng thêm một chiếc ghế nhựa con con để thỉnh thoảng bà cháu còn ngồi nghỉ. Bà vừa đưa tay nhón vành ghế, vừa xố thằng cu lên một nấc: Bố thằng cún chứ, trộm vía, bà đến gẫy tay mất . Mẹ cu nhớ trông chừng cho bà nồi xương hầm, đừng để sôi to quá, đục nước con ạ!
PV
