Hơn 35 năm sau khi tốt nghiệp Đại học, trong dịp về dự Kỷ niệm 60 năm Ngày thành lập Trường Đại học Tổng hợp Huế, giữa hàng ngàn cựu sinh viên, tôi vẫn nhận ra chị với tà áo dài của Huế nhưng mang màu hoa anh đào nhẹ nhàng và duyên dáng, mà trước đó, cũng tại lần kỷ niệm 55 năm của Trường (năm 2012), chị đã có bài phát biểu đại diện cựu sinh viên khiến Thầy Cô và những người bạn cùng thời đều xúc động và không cầm được nước mắt.
Về với con nào?
Về hưu đã lâu, ngoài công việc nội trợ, bà Liên hầu như chẳng cần phải lo lắng gì đến đời sống kinh tế.
Bởi bà Liên có tới ba đứa con, tất cả đều đã trưởng thành, gia đình ổn định, làm ăn vào loại khá giả. Chúng chu cấp cho bà khá chu đáo và đầy đủ. Nào tiền, nào quà, nào áo quần, thuốc thang. Lắm lúc bà phải kêu lên rằng quần áo nhiều quá, có lẽ mặc đến khi chết cũng không hết. Nhưng mà bà không dám cho lại những chỗ bà con nghèo dưới quê. Mà ác thay, cũng chẳng dám để dành. Cứ phải luân phiên mặc hết. Bởi vậy nom bà ngày tết cũng như ngày thường, cứ óng chuốt như sắp đi đám cưới. Hàng xóm người thì khen ra lời trước mặt, kẻ thì chê ngấm ngầm sau lưng. Bà Liên đều cười trừ. Nhưng đằng sau nụ cười, người tinh ý nhận thấy có vẻ gì đó héo hắt, gượng gạo.
Chẳng là ba đứa con của bà, tuy đều có nghề nghiệp đàng hoàng, nhà cửa khá giả, song giữa chúng vần ngấm ngầm có một mối bất hoà không nhỏ. Mối bất hoà có thể nói là khởi từ chuyện đáng ra là rất tốt đẹp: họ đua nhau chăm sóc mẹ, nhất là từ ngày ông Liên khuất núi. Sao lại thế?
Trước khi ông Liên nằm xuống thì hai ông bà vẫn ở riêng, ăn riêng tại ngôi nhà cũ. Còn ba anh chị có ba cơ ngơi riêng. Từ ngày ông Liên ra đi, sống một mình buồn bã, bà có ý muốn về ở với vợ chồng anh cả. Ai cũng cho đó là thuận lẽ, nhưng chú hai và cô út lại nhất quyết không bằng lòng. Lý do tuy không nói ra nhưng ai cũng hiểu ngầm rằng sợ chị dâu cả đối với mẹ không chu đáo, bởi chị vốn là con nhà làm ăn, buôn bán. Bận bịu không có thời gian chăm sóc mẹ thì đã đành, nhưng sợ nhất là chị có thói quen ăn nói suồng xã, bỗ bã của dân đi chợ, e bà cụ có lúc hiểu lầm mà buồn bã, tủi thân, mặc dù ai cũng biết chị dâu trưởng vốn là người vô tâm, vô tư, tính nết sổng sểnh. Nghe tin hai đứa em có ý không cho mẹ chồng về ở cùng gia đình mình, chị đâu trưởng sinh tự ái, cho rằng các em ngạo mạn, coi thường anh chị.Vả lại quanh năm đầu tắt mặt tối ngoài chợ, chị thấy nhẹ được một mối lo ứng xử thường ngày thì càng đỡ. Nhưng vốn là người quen chi tiêu rộng rãi, chị thường xuyên quà cáp cho mẹ thật đầy đặn, cho đỡ mang tiếng với các em đằng chồng.
Hai người em thấy vậy, lại cho rằng chị dâu ăn ở ra lối trịch thượng, cũng sinh tự ái, thấy mình đâu thể kém cỏi gì. Sáng sớm hay chiều tối, tiện lúc nào họ cố gắng qua thăm mẹ lúc ấy, mua bán, tẩm bổ cho mẹ đủ thứ. Nào gà tần, nào chim quay, chè hạt sen, táo Mỹ, xoài Thái, nghĩa là chẳng thiếu thức chi. Chiều các con, dù lúc đang ngang bụng, bà cũng cố nếm náp chút ít, rồi sau đành bỏ lại, phí phạm quá! Mà không ăn thì chúng giận lẫy, cho rằng mẹ yêu con nọ mà ghét con kia, khổ thế.
Nhiều lần lựa lời khuyên giải các con không thành, bà Liên sinh buồn bã. Một hôm bà lên cơn huyết áp cao biến chứng. May có bác hàng xóm lúc ấy ở nhà đưa bà vào viện gấp. Cả sáu người con vừa dâu vừa rể lại đua nhau chăm mẹ. Nhưng ai nấy đều bận việc cơ quan tối ngày, chỉ có thể chạy đi chạy lại lúc sáng sớm hay buổi tan tầm mà thôi. Riêng chị dâu trưởng coi việc buôn bán có thể giao tạm cho con cái ít hôm, nên nghỉ hẳn chợ búa để vào viện chăm mẹ chồng. Có gì thì liên lạc chỉ huy giao tếp với khách hàng bằng điện thoại di động. Cũng may mà bệnh tình bà Liên cũng mau qua, chỉ chừng hơn một tuần, bà đã có thể xuất viện. Lần này, anh chị cả nhất định đón mẹ về nhà cho tiện việc chăm sóc. Lựa khi chú hai và cô út tới thăm, bà Liên mới chậm rãi bảo nhỏ các con: “ Thôi lần này các con để mẹ được ở luôn với anh chị và các cháu cho vui vẻ, và tiện lợi. Không ai nghĩ là các con không hiếu thảo nhưng cứ như hồi trước thì mẹ khó xử quá. Vả lại chị dâu con bản chất vốn là người tốt, chỉ phải cái tính nết hơi xuềnh xoàng, thô tháp. Mẹ sẽ bảo ban dần”. Chú hai và cô út nghe chừng hơi xấu hổ với sự quá kỹ tính lo xa trước đây, nên lặng im không nói năng gì. Vừa lúc ấy chị dâu cả ở ngoài chợ về, lặc lè một làn thức ăn nặng trĩu. Chú hai vội chạy ra đỡ chị. Bà mẹ ngồi trong giường mỉm cười nói vọng ra: “ con thổi cơm cho các em ăn cùng cho vui. Mẹ thấy trong người hôm nay nhẹ nhõm lắm rồi, chắc ăn gì cũng thấy ngon miệng đây”. Cô út nghe chưa hết câu đã bẽn lẽn theo chị vào bếp. Tự nhiên bà Liên nghe cô hỏi chị dâu với vẻ rất ngạc nhiên: “Sao chị biết mẹ thích ăn cá trắm đen luộc rau cần hả chị?”.
PV
