Chợ Hoa Quảng Bá Mùa Thu

(NBN) - Cho dù là mùa hạ, vào tầm 3-4 giờ sáng thì trời cũng chưa thể rạng. Huống chi bây gìơ đang là cữ cuối tháng 7 âm lịch, trời đã sắp sang tiết trung thu. Ánh trăng hạ huyền càng về sáng càng mờ ảo, không đủ sức soi rõ mặt người

 

Trong đôi quán nước nhỏ lụp sụp ven đường, ánh đèn sáng đỏ hắt ra mang đầy vẻ ấm cúng mời gọi. Đấy là nơi những người đàn ông sau khi đưa vợ vào chợ,  cùng  ngồi uống chén trà nóng hòng xua tan cơn gió lạnh  từ phía sông Hồng thi thoảng tạt vào. Sương đêm còn đang ướt đẫm trên từng vạt cỏ ven đê. Đôi ba giọt hắt ánh đèn xe loang lóang sáng lung linh như những hạt ngọc. Tiếng giun dế đang âm i rền rĩ. Thế mà ở chợ đã lác đác có người đến kiếm chỗ đặt hàng.

Chợ hoa Quảng Bá. Ai muốn đến chơi một lần, nhớ thức dậy từ sáng mờ đất, cứ nhằm ngả Yên Phụ Nghi Tàm, theo con đường Âu Cơ men bờ hồ Tây ngược lên phía Bắc. Chừng nghe trong gió sớm phảng phất đôi làn hương hoa dịu nhẹ mơ hồ như có như không, tức là ta đã tới gần chợ rồi đấy.

Khi rạng đông bắt đầu le lói, là lúc chợ đông vui rộn rã nhất. Lao xao tiếng nói, tiếng cười, xen lẫn tiếng mặc cả, chèo kéo qua lại. Phiên chợ hoa đêm Quảng Bá bắt đầu nhóm họp từ khi nào chẳng rõ.

Cổ sơ, vùng đất quanh nơi đây vốn là một vùng cây hoa cảnh nổi tiếng ven hồ Tây. Hoa Nghi Tàm, quất Quảng Bá, đào Nhật Tân đã trở thành những giống cây đặc sản gắn với những thú chơi tao nhã của người Hà Nội ta. Nhất là vào những lúc xuân về tết đến. Trong mấy chục năm chiến tranh, chợ họp có phần thưa thớt chuyệch choạc. Kể từ ngày Bắc Nam về lại một nhà, cuộc sống mỗi ngày thêm no ấm thanh bình, người Hà Nội đã trở lại với thú thưởng ngoạn hoa tươi hàng ngày, không kể đến những dịp lễ tết hội hè lớn trong năm. Lượng hoa cảnh mỗi lúc một tụ hội về Hà Nội ngày càng lớn hơn. Và rồi cứ qua mỗi mùa, Hà Nội lại có thêm rất nhiều giống loài hoa mới lạ từ các xứ sở xa xôi đưa về hay từ các vùng đât phương Nam đem ra. Bởi thế, bức tranh hoa trên chợ hoa Quảng Bá cứ mỗi ngày lại thêm rực rỡ muôn màu muôn vẻ.

Một cô gái tóc buộc vổng đuôi ngựa, dáng người xốc vác đang nâng niu sửa sang mấy bó hoa phăng  các màu. Hoa thơm quá, giống phăng Pháp mà. Xung quanh cô còn chất ngất mấy đống hoa các loại, lưu ly, baby

Còn nhiều, nhiều nữa, vùng hoa Hà Nội nay ngày một mở rộng sang bên kia sông Hồng, ở cả các huyện Gia Lâm, Đông Anh, Sóc Sơn hay lan xuống mạn Thanh Trì, và cả một số huyện của các tỉnh Hưng Yên, Hà Tây, Vĩnh Phúc, giáp giới với Hà Nội

Còn những người đến chợ mua hoa, chủ yếu là chị em các làng ngoại thành ven đô đưa đi bán rong, hoặc chủ các cửa hàng hoa trên phố Hà Nội. Tuy vốn liếng nhiều ít khác nhau, nhưng họ đều là những người rất tảo tần, chịu khó

Ơ chợ hoa Quảng bá, còn có thấy bầy bán các loại cây hoa giống và hạt giống hoa. Trồng giống nào, mùa nào, vừa cho năng suất cao, vừa thích hợp với thị hiếu người chơi hoa vừa đem lại nguồn lãi cao, đó luôn luôn là bài toán nan giải cho người làm nghề gây giống, ươm giống. Dân Hà Nội đặc biệt ưa thích các giống hoa mới lạ, hoa nhập ngoại. Và không năm nào, Hà Nội không có thêm hàng chục giống loại hoa mới. Ấy là do công sức không nhỏ của những người làm giống hoa ở Hà Nội

Dời dãy hàng cây và hoa giống, khách đi chơi chợ có thể dừng chân tạm nghỉ trên vạt cỏ chân đê dường như còn mềm hơi sương. Khi ấy, những ruộng hoa liền kề bên chợ thuộc địa phận làng Quảng Bá đã thức dậy trong những làn nắng mới. Thấp thoáng trong hoa, bóng những người đàn bà con gái đang miệt mài rẫy cỏ, tưới cây. Vẻ nhẫn nại tảo tần như tự trăm năm vẫn vậy. Ca dao Hà Nội cổ có câu

Con gái ở trại hàng hoa

Ăn cơm nửa bữa, ngủ nhà nửa đêm

Câu ca dao đã nói lên phần nào những nỗi vất vả nhọc nhằn của người trong nghề. Chục năm gần đây, dù nhu cầu hoa tươi đang ngày một tăng cao trên thị trường, nhưng do diện tích trồng hoa tăng mạnh, nên có những lúc cung đã vượt quá cầu, đầu ra xuất khẩu lại chưa thông thoáng, nên giá hoa trên thị trường rất bấp bênh. Nhiều lúc người trồng hoa phải ngậm ngùi rơi nước mắt khi giá hoa rẻ hệt như bèo. Những lúc như thế, người bán hoa cũng liêu xiêu theo. Cả một gánh hoa hay xe hoa nặng đêm đêm mang ra chợ Quảng Bá hay ngày ngày dẫn rượu đi trên phố, mà lãi lờ chẳng được bao lăm. Lắm lúc còn bán như đổ như cho cũng không xong. Thế mà còn bao thức chi dùng hàng ngày, thảy đều trông cả vào một gánh hàng hoa ấy thôi.

Tuy nhiên, ở chợ hoa Quảng Bá, ta cũng có thể gặp những người buôn bán lớn. Hầu hết, họ đều là chủ thầu những diện tích đồng ruộng ao đầm khá lớn có sản lượng hoa dồi dào, đều đặn.

Nhưng làm sao mà  lại có thể nói thật thu nhập của nhà mình cho người lạ. Ngộ nhỡ phòng thuế nghe thấy thì sao nào?

Đi chợ hoa Quảng Bá, người ta cũng có thể gặp những người không đi bán hoa hay cây giống, hạt giống mà chỉ chuyên bán những phụ liệu cho nghề hoa như rổ rá, mủng mẹt, lẵng, giỏ, dây, nơ...

Tổng số độ  mươi hàng như thế, chủ yếu là họ bán buôn, bán cho khách quen. Giá hàng thường rất rẻ, khiến những người sản xuất thu nhập cũng không cao. Nhưng cũng gọi là có đồng ra đồng vào rau cỏ hàng ngày. Cốt là trông ở mấy dịp lễ tết hội hè lớn trong năm. Mồng 8-3, mồng 1-5, mồng 2-9, 20-11... Như thế, chợ hoa Quảng Bá cũng là chỗ đem lại công ăn việc làm cho hàng trăm gia đình nghèo trong lúc nông nhàn ở các vùng ngoại thành Hà Nội, góp phần tiêu thụ được một khối lượng lớn hàng mây tre đan của các hộ gia đình đang có thu nhập thấp.

Đi chợ hoa Quảng Bá, thi thoảng ta lại gặp những người phụ nữ Hà Nội không hề quen thuộc với nghề trồng hái hay buôn bán hao tươi. Vậy thì họ dậy sớm, đi xa lên chợ là vì lẽ gì?

Lên tận chợ  Quảng mua hoa cho được tươi và rẻ, đó cũng là thói quen đảm đang và cũng là một cử chỉ sành điệu của người Hà Nội. Người được tặng hoa nếu biết đến công phu của người mua hoa, ắt là cảm động lắm đấy!

Từ bao năm, chợ hoa ban mai Quảng Bá đã trở thành một bức tranh đời thường sinh động, mang đậm dấu ấn văn hoá tinh thần của người Hà Nội. Nhưng một lần nữa, chúng tôi xin nhắc lại cùng quý khách: Muốn đi chơi chợ hoa Quảng Bá, đừng có như mấy chàng khách du lịch phương Tây trẻ tuổi, lên đến chợ lúc chưa đầy bẩy giờ sáng, tưởng là sớm nhất Hà Nội. Lúc ấy, chợ đã sắp tan mất rồi. May lắm, chỉ còn thấy được những đợt sóng cuối cùng của dòng sông hoa đang dần dần trôi về hướng trung tâm thành phố, theo những  vai gánh vai gồng hay trên những chiếc xe đạp bon bon trong nắng sớm mùa thu còn ẩm ướt hơi sương.

                                                                   Vũ Tuyết Nhung