Hồ Mặn Venesia

Khi chúng tôi đến thăm Venesia- Italia vào giữa những ngày đông rét mướt, chúng tôi còn cảm nhận một điều bất ổn khác nữa ngoài việc Venesia càng ngày càng bị nhấn chìm trong nước mặn. Đó chính là những dòng nước kênh tại nơi đây còn bị ô nhiễm nặng nề bởi hệ thống nước thải đô thị vô cùng lớn mà dân cư và khách du lịch đến Venesia ngày ngày một tăng.

 

Đến Venesia, tên thường gọi theo cách Việt Nam là Vơnidơ, Italia, ai cũng được nghe nói đến một cơn triều cường lịch sử dữ dội. Bởi vì câu chuyện mới chỉ diễn ra vào thập niên 70 của thế kỷ trước.

Vào ngày 4-11-năm 1966, một cơn bão thuỷ triều nổi lên trên biển. Nó dâng cao đột ngột và làm ngập Venesia trong một thời gian khá dài. Quảng trường Saint Mark nổi tiếng bị chìm trong nước biển với độ sâu trên 1 thước.

Thành phố Venesia vốn được xây dựng trên một nền móng thấp của vịnh nước ven biển với một hệ thống kênh rạch nước mặn chằng chịt. Có thể coi đây là một nền hồ mặn khá lớn. Vùng đất này có hình một vầng trăng non, độ dài lớn nhất khoảng 50 cây số, độ rộng lớn nhất khoảng 10 cây số, cách biển Adriatich bằng một hàng rào thiên nhiên bao gồm hàng mấy chục đảo và bán đảo nhỏ đan xen với những dòng kênh như hình một tấm lưới.

Trong thế kỷ 20 vừa qua, khoảng 2500 ha hồ mặn đã được khai thác trong nông nghiệp và ngư nghiệp của Venesia. Bên cạnh đó, nhiều khu công nghiệp đã hình thành, đặc biệt là công nghiệp chế tác pha lê màu. Hậu quả không tránh khỏi là sự ô nhiễm môi trường, không khí và nguồn nước.

Thời gian qua đi, sự xâm thực của nước biển vào sâu bên trong càng lớn. Nước mặn và nước thải đã  góp phần làm hư hại nhanh chóng hệ thống nền móng của các công trình xây dựng và nhà ở của dân cư Venesia. Và như thế khiến các hòn đảo càng ngày càng chìm sâu trong những dòng nước mặn.

Rất nhiều công trình di tích văn hoá lịch sử nổi tiếng của Venesia đã bị nước mặn ăn mòn gây tróc lở, hoại nát nghiêm trọng.

Khi chúng tôi đến thăm Venesia vào giữa những ngày đông rét mướt, chúng tôi còn cảm nhận một điều bất ổn khác nữa ngoài việc Venesia càng ngày càng bị nhấn chìm trong nước mặn. Đó chính là những dòng nước kênh tại nơi đây còn bị ô nhiễm nặng nề bởi hệ thống nước thải đô thị vô cùng lớn mà dân cư và khách du lịch đến Venesia ngày ngày một tăng. Mùi xú uế bốc lên nồng nặc ở khắp mọi nơi, kể cả ở vùng kênh rạch gần sát với cửa biển. Tôi tự nhủ: mùa đông tình hình đã như thế này, màu hè cường độ mùi xú uế sẽ ra sao?

Sau tai hoạ triều cường năm 1966, chính quyền Italia đã khẩn cấp lập ngay một uỷ ban cứu hộ Venesia. Tổ chức văn hoá khoa học và giáo dục thế giới Unesco cũng đã phát động một phong trào có tính quốc tế để cứu vãn Venesia với các vấn đề của thành phố. Nhất là về môi trường . Song dường như cho đến tận thời điểm này, những cố gắng đó chỉ có tác dụng làm chậm hơn một chút những  tác động xấu , còn rất khó có thể cải thiện được tình hình.

Nếu cứ tiếp diễn như thế này, trong tương lai, Venesia sẽ không còn giữ vững vị thế của một địa danh du lịch  hàng đầu của Italia và của thế giới của một thời xa.

TN