Thăm thánh đường La Vang - Quảng Trị

Đất Quảng Trị trời trưa mùa hạ nắng như đổ lửa. Vậy mà nghe nói đến chuyến hành trình về vương cung thánh đường La Vang. Chúng tôi ai ai cũng háo hức. 

 

Tuy nhóm chúng tôi không có người nào theo đạo Thiên Chúa, nhưng trí hiếu kỳ của các nhà báo thì khó ai cản được, đựơc đến một di tích tôn giáo nổi tiếng thiêng liêng, gắn liền với đời sống tâm linh của nhân dân vùng quê rộng lớn, lại vang danh cả nước và thế giới.

 Gần 200 năm về trước, ở vùng Dinh Cát, Quảng Trị, có một vùng đất hoang mọc rất nhiều cây lá “vằng”, một thức lá uống cho người ở cữ rất ưa chuộng ở miền trung. Trong những hoạn nạn cấm đạo của triều Nguyễn thời bấy giờ, dân cư một họ đạo chuyên nghề đốn củi đã vào vùng đất lá Vằng để cư trú và lập nên một nhà thờ nhỏ tạm bợ. Trong khi dân tình đói khổ, thường vẫn nguyện cầu Đức Mẹ và thấy Đức Mẹ hiện ra dạy dân lấy lá vằng chữa  bệnh và an ủi mọi người. Từ đó, dân chúng tin tưởng đi theo thờ đức mẹ. Theo truyền thuyết dân gian, say này Đức Mẹ còn hiện lên nhiều lần.

Sự tích này đã biến một vùng đất vô danh thành một miền tháng đường thiêng liêng. Sau khi nhà Nguyễn bãi bỏ lệnh cấm đạo, giáo dân khắp đất nước hành hương về La Vang ngày một đông. Ngôi nhà thờ cũ trở nên quá chập hẹp. Bởi vậy, kể từ năm 1886, một ngôi nhà thờ mới đã được xây cất trong khoảng thời gian 15 năm và dựng tượng đức Mẹ bồng chúa Hài Đồng theo hình dáng một người phụ nữ Việt Nam đầu đội khăn hoàng hậu, áo váy  tứ thân cách điệu xếp nếp. Gương mặt Đức Mẹ mang vẻ đẹp thuần khiết của người phụ nữ Việt Nam. Chuá Hài đồng mặc áo hồng, gương mặt thanh tú vui tươi an bình trong tay Đức Mẹ, Pho tượng này đến nay vẫn còn hết sức nguyên vẹn, đẹp đẽ , là một pho tượng Đức mẹ độc đáo ở Việt Nam

Tiếp theo ngôi nhà thờ này, đến năm 1924, một ngôi nhà thờ mới được xây cất, đến năm 1928 thì hoàn thiện. Năm 1929, có thêm ba toà nhà kiên cố được xây kế bên. Ngày 22/8/1961, thánh đường La Vang được Toà thánh Vaticang phong lên là Tiểu vương cung thánh đường.

 Từ năm 1901 đến năm 1969, có tới 17 kỳ đại hội La Vang thu hút hàng triệu tín đồ công giáo khắp miền nam tới tham dự. Tuy nhiên, trong hàng mấy chục năm chiến tranh liên niên, khu di tích nhà thờ La Vang đã bị huỷ hoại phần lớn. Nay chỉ còn một toà gác chuông sót lại sau những trận  bom ác liệt, nhưng vẫn cho thấy tầm vóc kiến trúc đẹp đẽ và rộng lớn của nhà thờ La Vang trong những năm hưng thịnh. Trên mặt tiền gác chuông, sang thế kỷ 21, có thêm những dòng chữ đề màu vàng rực rỡ. Nội dung như sau: Cùng Mẹ La Vang bước vào thiên niên kỷ mới. Sống tin mừng, hoà giải, yêu thương, phục vụ.

Ngày nay, Thánh đường La Vang cũng đang từng bước được xây dựng tôn tạo lại, như là khu vòm đá cách điệu cao lớn được xây thành hình những cây nấm khổng lồ  bên tượng Đức Mẹ. Vương cung thánh đường La Vang nay đã trở thành một trong những chấm son trên tấm bản đồ du lịch của miền đất Quảng Trị.

Ngày 14-15/8/2012, nhân kỳ đại lễ hành hương La Vang truyền thống, đã diễn ra lễ động thổ khở công công trình tu tạo vương cung thánh đường La Vang. Điểm nhấn của công trình sẽ là trung tâm hành hương Đức Mẹ có đủ chỗ cho 5000 người cùng dự lễ. Dự kiến công trình sẽ hoàn thành sau 3-5 năm, với nguồn đóng góp của giáo dân trong và ngoài  nước.

Sau khi đi thăm di tích thành cổ Quảng Trị, thắp hương cho các liệt sĩ ở nghĩa trang Trường Sơn và nghĩa trang Đường Chín, thăm làng cổ Bích La, Triệu Phong, du khách sẽ trở sang địa bàn huyện Hải Lăng để đến với Vương cung thánh đường La Vang. Trải qua một đoạn đường dài nắng nóng, khi đặt chân đến nơi đây, du khách sẽ được lọt vào một khuôn viên rộng lớn, cây lá xum xuê tươi tốt. Đặc biệt là giếng nước La Vang đã từng nổi danh ngọt mát, thiêng liêng, nên ai đến đây cũng gắng chờ uống lấy một ngụm rồi khoát nước rửa mặt cho tan đi cảm giác nóng nực sau một chặng đường xa.

Nếu muốn mua quà kỷ niệm của nhà thờ La Vang thì ta sang mé bên trái phái cổng vào. Chủ  yếu đồ lưu niệm là mấy cuốn băng đĩa ghi hình những kỳ đại hội của thánh đường La Vang được phục dựng trong những năm trước. Và đặc biệt  nhất là những nắm lá vằng khô đặc sản của vùng đất này, đặc biệt là ấm bụng, lợi sữa cho sản phụ. Những năm gần đây còn có cả cao lá vằng đóng trong những túi ni lông nhỏ. Nhưng vẫn không thể được như lá vằng thật hạt

 PV